ਪੰਜਾਬੀ ਬਾਣੀ, 17 ਜੁਲਾਈ 2025। Ahmedabad Plane Crash: ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ (Ahmedabad) ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਮਰੀਕੀ ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਡਾਣ ਦੇ ਕੈਪਟਨ ਸੁਮਿਤ ਸੱਭਰਵਾਲ ਨੇ ਫਿਊਲ (fuel) ਸਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ 270 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: AI ਨੌਕਰੀਆਂ ਖਾਏਗਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਤਨਖਾਹਾਂ ਵਧਾਏਗਾ, ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ
12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋਏ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ ਆਖਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਦਾਅਵਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ।ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਮਰੀਕੀ ਅਖਬਾਰ ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ (WSJ) ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਕੈਪਟਨ ਸੁਮਿਤ ਸੱਭਰਵਾਲ ਨੇ ਇੰਜਣਾਂ ਨੂੰ ਫਿਊਲ (fuel) ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਪਾਇਲਟਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗੱਲਬਾਤ
ਅਮਰੀਕੀ ਅਖਬਾਰ ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ (WSJ) ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੱਲ ਦੋਵਾਂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਕਾਕਪਿਟ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।ਵੌਇਸ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਬੋਇੰਗ ਜਹਾਜ਼ ਉਡਾ ਰਹੇ ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ ਕਲਾਈਵ ਕੁੰਦਰ ਨੇ ਕੈਪਟਨ ਸੁਮਿਤ ਸੱਭਰਵਾਲ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ‘ਤੁਸੀਂ ਫਿਊਲ (fuel) ਸਵਿੱਚ ਨੂੰ ‘ਕਟੌਫ’ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਰੱਖਿਆ?’
ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦੇ ਹੋਏ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਉਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਘਬਰਾਹਟ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਸੁਮਿਤ ਸ਼ਾਂਤ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕੈਪਟਨ ਸੁਮਿਤ ਸੱਭਰਵਾਲ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਪਾਇਲਟ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ 15,638 ਘੰਟੇ ਉਡਾਣ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ ਕਲਾਈਵ ਕੁੰਦਰ ਕੋਲ 3,403 ਘੰਟੇ ਉਡਾਣ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਸੀ।
ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਜਾਂਚ
ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ (AAIB), ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ (DGCA), ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਬੋਇੰਗ ਜਾਂ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਆਇਆ।
ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ (AAIB) ਨੇ 12 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਫਿਊਲ ਸਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ‘RUN’ ਤੋਂ ‘CUTOFF’ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਫਿਊਲ ਸਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। AAIB ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਾਕਪਿਟ ਵੌਇਸ ਰਿਕਾਰਡਰ ‘ਤੇ, ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਪੁੱਛਦੇ ਸੁਣਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਫਿਊਲ ਕਿਉਂ ਬੰਦ ਕੀਤਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
ਫਿਊਲ ਸਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨੁਕਸ ਨਹੀਂ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਬੋਇੰਗ-787 ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਫਿਊਲ ਕੰਟਰੋਲ ਸਵਿੱਚ (FCS) ਦੇ ਲਾਕਿੰਗ ਫੀਚਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਗਏ ਇੱਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਏਅਰਲਾਈਨ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਫਿਊਲ ਸਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨੁਕਸ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।
ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਬੋਇੰਗ-787 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਥ੍ਰੋਟਲ ਕੰਟਰੋਲ ਮੋਡੀਊਲ (TCM) ਨੂੰ ਵੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫਿਊਲ ਕੰਟਰੋਲ ਸਵਿੱਚ TCM ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ, ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ (ਡੀਜੀਸੀਏ) ਨੇ ਸਾਰੀਆਂ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ 21 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਬੋਇੰਗ 737 ਅਤੇ 787 ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿਊਲ ਸਵਿੱਚਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।
ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਕੋਲ ਕੁੱਲ 33 ਬੋਇੰਗ-787 ਡ੍ਰੀਮਲਾਈਨਰ ਜਹਾਜ਼ ਹਨ। ਇੰਡੀਗੋ ਕੋਲ ਸੱਤ ਬੀ-737 ਮੈਕਸ 8 ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੀ-787-9 ਜਹਾਜ਼ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਜਹਾਜ਼ ਲੀਜ਼, ਵੈੱਟ ਲੀਜ਼ ਜਾਂ ਡੈਂਪ ਲੀਜ਼ ‘ਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰਡ ਨਹੀਂ ਸਨ।